“Vrouwenmars: Een Vergeten Leven” is een korte documentaire die het vergeten verhaal vertelt van 116 vrouwen, die in de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog gedwongen werden om vier dagen te marcheren vanuit kamp Westerbork.
De documentaire wordt vormgegeven aan de hand van een gerestaureerd audio-interview uit 1985 tussen oud-gevangene Riek Sennema en amateurhistoricus Bindert Helder. Daarnaast brengen acteurs passages uit zeven naoorlogs gevonden dagboeken tot leven, waarmee de verhalen van de vrouwen auditief worden gecontextualiseerd. Deze waargebeurde verslagen vormen de rode draad, terwijl we tijdens de herdenking van de Vrouwenmars op 11, 12 en 13 april 2025 de echo van deze gebeurtenis verder verkennen via familieleden en nazaten.
Kat en muis
Veel vrouwen leden tijdens de mars aan extreme vermoeidheid, ziekte en emotionele uitputting. De bewakers, die zelf op de vlucht waren voor de oprukkende geallieerden, bevonden zich in een moreel vacuüm: wat moesten ze met deze vrouwen? De situatie leidde tot een psychologisch kat-en-muisspel waarin angst, machteloosheid en onverwachte momenten van empathie ontstonden.
Moed en veerkracht
Met de mars als leidraad onderzoekt de documentaire niet alleen de moed van deze verzetsvrouwen, maar ook de veerkracht waarmee de overlevenden na de oorlog hun leven opnieuw moesten opbouwen—vaak zonder echtgenoot, zoon of vader. Hun verhalen van doorzettingsvermogen en menselijke waardigheid blijven een inspiratiebron voor vandaag.
Wat is er gebeurd?
11 April 1945 werden alle 116 vrouwen uit de politieke gevangenis in Westerbork op appèl geroepen om zich reisklaar te maken. Onder hen zwangere meisjes, een barones, de burgemeestersvrouw uit Putten met 35 dorpsgenoten, vier ‘foute’ vrouwen, een dokter, streng gereformeerden naast een verguisde communiste, en een waarzegster. Over de eindbestemming en het uiteindelijke lot van de vrouwen, wordt niets gezegd, wel het ergste gevreesd. “Lopen!”, dat was het enige wat duidelijk was en dat deden ze 3 nachten lang met angst voor eigen leven, bewaakt door 150 bewapende soldaten.
